Yalova Üniversitesi’nden iki öğrencinin yapay zeka kullanarak hazırladığı görme engelliler için titreşim yoluyla öğrenme ve kamera tarafından gösterilen nesnelerin yabancı dillere çevrilmesini sağlayan uygulamalar, ulusal bir yarışmada ödüle layık görüldü.
Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) ve Huawei iş birliğinde Türkiye genelinde lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin katılabildiği “Huawei AR-GE Maratonu 2022″de Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi Arif Karaçalıoğlu ve 4. sınıf öğrencisi Kemal Adlığ başarı elde etti.
“Huawei Mobil Servisler (HMS)” kategorisinde Karaçalıoğlu, “Görme engelli bireylere Braille alfabesini sesli konuşma ve konuşma algılama teknikleri yardımıyla titreşim özellikli mobil cihazlarda öğrenmelerine imkan sağlayan bir yapay zeka temelli mobil uygulama” ile birinci seçildi. Adlığ ise “Kamera yardımı ile görüntüdeki nesneleri hem yazılı hem de sesli olarak farklı dillere tercüme edebilen bir mobil uygulama” ile üçüncülük ödülünü kazandı.
Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Kök, gazetecilere yaptığı açıklamada, öğrencilerinin başarısının kendilerini gururlandırdığını söyledi.
Sanayi odaklı verdikleri eğitimin meyvelerini almaya başladıklarını belirten Kök, “Öğrencilerimiz çok başarılı işler çıkarıyorlar. Bölümümüzün adını daha çok duyacağız. Bu uygulamalarla günlük hayatı kolaylaştırma anlamında bilgisayar mühendisliği olarak bir şeyler yapmanın gururu bizi çok mutlu ediyor” dedi.
Yurttaki görme engelli arkadaşından esinlenerek mobil uygulama yaptı
Arif Karaçalıoğlu da lisedeyken görme engelliler için TÜBİTAK destekli akıllı gözlük tasarladığını anlattı.
Yarışmaya katıldığı uygulamayı yurttaki görme engelli arkadaşından esinlenip hazırladığını, mobil cihazların titreşim özelliğini kullanarak Braille alfabesini ekrana yansıttığını aktaran Karaçalıoğlu, şöyle konuştu:
“Yapay zeka kitlerini kullanarak, yazıyı sese çevirme ve sesi algılama özelliklerini kullandım. Braille alfabesini dokunma veya tuş gerektirmeden, sadece titreşim ve konuşma özelliğini kullanarak engelli bireyin kendi kendine yetebileceği şekilde geliştirdim. Bu uygulama ile Türkiye şampiyonu oldum. Görme engelli birinin Braille alfabesiyle yazılan bir kaynağa ulaşması, normal bir insanın ulaşması kadar kolay olmuyor. Her yerde kabartmalı kitaplar bulunamayabiliyor, bulunsa bile bu kaynağın içeriğinin bir sınırı oluyor. Fakat ben bunu dijital ortama taşıdığım için artık veri tabanımda olduğu, kullanıcının internete bağlı olduğu sürece sınırsız içeriğe sahip olabilecek. Ayrıca uygulamada bir öğretici kısım da var. Henüz Braille alfabesini öğrenememiş görme engelli bireylere mobil uygulama yapay zekası yardımıyla kullanıcıyla iletişim kurarak birinden yardım almadan alfabeyi öğrenmesini sağlıyor.”
Uygulama ile artık görme engellilerin hiç kimseden yardım almadan Braille alfabesini öğrenebileceğine dikkati çeken Karaçalıoğlu, yurttaki arkadaşının da bu uygulamaya çok sevindiğini ifade etti.
Cep telefonu kamerasıyla nesneleri istenilen dilde öğrenebiliyorlar
Kemal Adlığ ise çevresindeki arkadaşlarının dil öğrenmede zorluklar yaşamasından esinlenerek mobil uygulama geliştirmeye karar verdiğini belirtti.
Yazmak zorunda olmadan kamera kullanılarak nesnelerin isimlerinin istenilen dile çevrilebildiğini bildiren Adlığ, şunları kaydetti:
“Uygulama geliştirmek için 96 saatimiz vardı ve 96 saatte bu uygulamayı çıkardım. Uygulamayı ilk görenler pozitif tepki verdiler. Böyle bir uygulamayı hep istediklerini söylediler. Kullandığım makine öğrenmesi kitinin nesne sınıflandırma kısmında şu an 400 kadar nesne sınıflandırması var. Bu kelime haznesini arttırarak bu dil öğrenme sürecini çok daha fazla geliştirebiliriz. Uygulamanın gelişime açık olduğunu özellikle vurgulamak istiyorum.”
