“Cumhurbaşkanı’nın talimatıyla herhangi bir bilimsel çalışma, altyapı hazırlığı olmadan bir anda kaldırılan TEOG’un yerine 51 gün sonra var olan eşitsizliği daha artıracak bir liseye geçiş sistemi getirilmiştir”
Eğitim İş Sendikası Yalova İl Temsilcisi Mustafa Aşina, liseye geçişte açıklanan yeni sistemle ilgili eleştirilerde bulundu. Aşina, “Cumhurbaşkanı’nın talimatıyla herhangi bir bilimsel çalışma, altyapı hazırlığı olmadan bir anda kaldırılan TEOG’un yerine 51 gün sonra var olan eşitsizliği daha artıracak bir liseye geçiş sistemi getirilmiştir” dedi.
Aşina, yaptığı yazılı açıklamada, yeni sistemin “Adresin kadar oku!” sistemi olduğunu söyledi. “Bilindiği üzere; artık liselere geçişte sadece 600 okul için merkezi bir sınav olacağı, bunun dışında kalan tüm okullara öğrencilerin ikametgâhlarına göre yerleşeceği belirtilmiştir. Her öğrencinin adresine yakın 5 okulu tercih edeceği ve bu tercihlerden birisine yerleştirileceği açıklanmıştır” diyen Mustafa Aşina, öğrencilerin yüzde 8’inin nitelikli okullara gidebileceğini kaydetti. Mustafa Aşina, eleştirilerini şöyle sıraladı:
“1- Bakan’ın dediğine göre; 90 dakikada, 60 sorulu bir sınav yapılacaktır. Bu sınavda çocuklara 8.sınıf temel dersleri ağırlıklı olmak üzere 6.ve 7. sınıf temel derslerinden, bütün müfredattan sorular sorulacaktır.
3 yıllık eğitimin 60 soruda ölçülmesi bilimsel olarak yanlış ve ölçme değerlendirme ilkelerine aykırıdır. Ders başına neredeyse 2 soru düşmektedir. Üstelik bu 60 sorunun hangi kıstaslara göre hangi ders ve konulardan seçileceği belli değildir.
2- Bakan’ın sınavla öğrenci alacak liseler için “nitelikli” tanımını kullanması, bu okulların dışında kalan, okulların yüze 90’ının “niteliksiz” olduğunu ve çocuklarımızın bu niteliksizliğe mecbur bırakılacağını sonucunu doğurmaktadır. Nitelikli 600 okul hangi kritere göre belirlenecektir?
3- Bakan, “eğitim bölgeleri” oluşturacaklarını, çocukların okullarına dair 5 tercihi bu bölgelere göre seçeceğini açıklamıştır. Bu bölgelerin hangi kriterlere göre ve ne zaman oluşturulacaktır? Kendi bölgesinde çocuğuna kontenjan da bahane edilerek sadece imam hatip lisesi gösterilen bir veli, bu “eğitim bölgesi”ni kime şikâyet edecektir?
4- Sadece 600 okulun sınavla öğrenci alacak olması, başarılı çocukların arasındaki yarışı kızıştıracak ve pedagojiye aykırı olarak onların üstündeki yükü, stresi artıracaktır.
5- Bu sistem, Kavimler Göçü gibi Öğrenciler Göçü’ne yol açacak, velileri ve öğrencileri ekonomik durumlarına göre ayrıştıracaktır”
“Ekonomik durumu iyi olanlar, çocuklarını özel okula göndererek bu sistemden kurtulabilecektir. Bu sistemle birlikte özel okul oranının hızla artacağı da açıktır”
Yeni sisteme göre 1.2 milyon öğrencinin yaklaşık 800 bininin imam hatip ve meslek liselerine yönlendirileceğini kaydeden Mustafa Aşina, “Ekonomik durumu iyi olanlar, çocuklarını özel okula göndererek bu sistemden kurtulabilecektir. Bu sistemle birlikte özel okul oranının hızla artacağı da açıktır. Ekonomik durumu orta olanlar, çocuklarının eğitimi için ‘iyi’ okulların olduğu semtlere taşınacak, bütün bir hayatını değiştirecektir. Ekonomik durumu kötü olan yurttaşlar ise “eğitim bölgesi” dayatmasına maruz kalacak, bu sistem eliyle gelecek imam hatip dayatması başta olmak üzere birçok uygulamaya boyun eğecektir” dedi.
Aşina, sözlerine şöyle devam etti:
“Defalarca sorduk, yine soralım, yeni sistemle ilgili tüm görüşme taleplerimiz bakanlıkça görmezden gelinirken, hangi kurum, üniversite ve eğitimcilerle ne zaman değerlendirmeler yaptığınızı açıklayacak mısınız? Bir eğitim sistemine akşamdan sabaha müdahale etmeyi hangi bilimsel referanslarla açıklıyorsunuz? Eğitim sistemindeki değişikliklerde toplumsal uzlaşı sağlayarak karar almak sorumluluklarınız içinde değil mi? Yeni düzenlemeniz, kız çocuklarının okullaşma oranını olumsuz etkilerken, özel okul ve açık lise uygulamanıza kayıt oranını artıracağı gibi öğrencinin sınava girip girmeme kararı da veliye bırakmaktadır. Bu sorunları çözmek gibi bir düşünceniz var mı, yoksa bir akşam televizyondan emir telakki edeceğiniz cümleler mi duymanız gerekiyor? Okulları kategorize ederken, dünkü söyleminize atıfta bulunup “nitelikli liseler” “niteliksiz liseler” başlıklarını kullanacak mısınız? Bu dâhiyane düzenlemelerinizle ne kadar alkış hak ettiğinizi, başta Sayın Müsteşar olmak üzere sıralı bürokratlarınızın performansını puanlamamız sizce nasıl fikir”
Yeni uygulamanın büyük mağduriyetler yaratacağını, bugünden tezi yok akılcı, bilimsel, eşit, toplumun kabul ettiği daha adil bir sistem getirilene kadar bu yıl eğrisi ve doğrusuyla eski sistemle devam edileceğinin açıklanmasını isteyen Mustafa Aşina, “Bakanlığın bundan sonra bu tür davranışlar içerisine girmemesi için bağımsız bir şekilde oluşacak (TBMM aracılığıyla) bir Eğitim Bilim Üst Kurulu kurulmalıdır. Bu kurulun belirleyeceği kısa-orta ve uzun vadeli bir eğitim ana planı (üzerinde uzlaşılmış) topluma güven verecektir. Eğitimde başarı sağlamış ülkelerde olduğu gibi kurulacak ARGE Merkezinde; üniversitelerin Program Geliştirme, Eğitim Teknolojisi, Ölçme ve Değerlendirme uzmanlık alanlarından organik destek alarak bu uzmanlık alanlarındaki strateji belirleme, planlama, uygulamayı izleme ve geliştirme çalışmaları bilimsel bir temele dayandırılmalıdır” diye konuştu.